W przypadku dzieci stosuje się znieczulenie ogólne, ze względu na konieczność użycia mikroskopu, duży niepokój i brak współpracy małego pacjenta.
Paracenteza może być zabiegiem diagnostycznym, służy do pobrania wydzieliny z jamy bębenkowej i badania bakteriologicznego w przypadkach nieleczących się stanów zapalnych. Najczęściej wykonywana jest w ostrym zapaleniu ucha środkowego, jako procedura lecznicza. Wykonanie paracentezy w ostrym zapaleniu ucha środkowego powoduje zmniejszenie dolegliwości bólowych, spadek gorączki i przyspiesza proces leczenia.
Wskazania do paracentezy w ostrym zapaleniu ucha środkowego to:
- zapalenie u dzieci poniżej 3 miesiąca życia,
- burzliwy przebieg zapalenia, silny ból ucha, wysoka gorączka,
- duże uwypuklenie błony bębenkowej w badaniu, grożące samoistnym pęknięciem,
- obecność powikłań ostrego zapalenia ucha środkowego (najczęstsze u małych dzieci to zapalenie wyrostka sutkowatego),
- w niepowodzeniu leczenia antybiotykami,
- u dzieci z obniżoną odpornością.
Wskazania do wykonania drenażu wentylacyjnego:
- przewlekłe wysiękowe zapalenie ucha środkowego (OMS) utrzymujące się powyżej 3 miesięcy,
- nawracające ostre zapalenie ucha środkowego,
- obecność niedosłuchu przewodzeniowego powyżej 30 Db.
Zabieg u dzieci wykonuje się w znieczuleniu ogólnym, w powiększeniu mikroskopu. Dreny mogą być wykonane z różnego rodzaju tworzywa: teflonu, silikonu, rzadziej metalu. Wypadają z błony bębenkowej samoistnie, z reguły po kilku miesiącach i najczęściej są znajdowane w przewodzie słuchowym zewnętrznym podczas kolejnej wizyty kontrolnej. W niektórych przypadkach pacjent ma wskazania do założenia drenów, które pozostają w błonie bębenkowej przez kilka lat, te wymagają usunięcia przez specjalistę. Pacjent z drenami wentylacyjnymi może funkcjonować normalnie, w trakcie kontaktu z wodą zaleca się ochronę ucha zatyczkami silikonowymi lub watką nasączoną parafiną. Przeciwwskazane jest nurkowanie, zalanie ucha zanieszczyszczoną wodą mogłoby spowodować rozwój zapalenia w jamie bębnkowej. Ze względu na mały rozmiar dziecko nie odczuwa obecności drenu w uchu.
Drenaż wentylacyjny wykonuje się często wspólnie z adenotomią (czyli usunięciem migdałka gardłowego), ponieważ jest to u dzieci najczęstsza przyczyna wysiękowego zapalenia ucha środkowego, powodująca niedosłuch przewodzeniowy.
Otwór wykonany w błonie bębenkowej w trakcie paracentezy zarasta samoistnie w ciągu kilku dni, w większości przypadków do 2 tygodni. Po tym zabiegu bezwględnie unikamy moczenia chorego ucha wodą, wskazana jest kontrola laryngologiczna celem oceny efektów leczenia stanu zapalnego i gojenia się błony bębenkowej.
Drenaż wentylacyjny (tympanostomia) jest zabiegiem polegającym na nacięciu błony bebenkowej w typowym miejscu, jak w paracentezie, a następnie założeniu w miejscu wykonanego otworu drenu, który wyglądem przypomina szpulkę. Pozwala to na dłuższe utrzymanie otworu w błonie bebnkowej, co umożliwia ewakuację długo zalegającego w jamie bębenkowej śluzu i przywrócenie prawidłowej jej wentylacji.
