ZAPALENIE UCHA ZEWNĘTRZNEGO – KIEDY MOŻE DOJŚĆ DO ROZWOJU ZAKAŻENIA?

Zapalenie ucha zewnętrznego, tak zwane ucho pływaka, to proces zapalny, który może obejmować: małżowinę uszną, kanał słuchowy i błonę bębenkową. Charakteryzuje się silnym bólem ucha (kłującym u 70% pacjentów), który może promieniować żuchwy oraz uczuciem pełności (22%), które może prowadzić do osłabienia słuchu (32%).

Zwyczajowa nazwa- ucho pływaka nie jest przypadkowa, gdyż w okresie letnim więcej pacjentów zgłasza się na ostry dyżur laryngologiczny, a w wywiadzie okazuje się że wcześniej zażywali kąpieli w morzu czy jeziorze. Nie jest to oczywiście jedyna i najczęstsza przyczyna, jednak zwiększenie wilgotności w przewodzie słuchowym sprzyja rozwojowi bakterii, grzybów czy wirusów i zapalenie gotowe. Do zakażenia skóry przewodu słuchowego zewnętrznego dochodzi jednak najczęściej wskutek urazu, czyli przerwania ciągłości naskórka. Inne czynniki sprzyjające to zmniejszenie wydzielania woskowiny oraz zaleganie wody w przewodzie słuchowym. Jak uszkodzić naskórek w uchu? Otóż, bardzo popularna praktyka czyszczenia uszu patyczkami higienicznymi, bądź też innymi wąskimi, długimi przedmiotami może taki stan spowodować, a nawet doprowadzić do przerwania błony bębenkowej. Ponadto, do powstania zapalenia mogą się przyczynić pozostałe w uchu po kąpieli mydło, zbyt agresywne szorowanie uszu, stosowanie alkalicznych kropli do uszu, które niszczą naturalną ochronę w postaci woskowiny oraz noszenie aparatów słuchowych czy dousznych słuchawek.

BAKTERYJNE ZAPALENIE PRZEWODU SŁUCHOWEGO ZEWNĘTRZNEGO

Najczęściej spotykanym rodzajem zapalenia ucha zewnętrznego (otitis externa) jest to wywołane przez bakterie. W większości przypadków powodują je Pseudomonas aeruginosa (pałeczka ropy błękitnej) i Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty). Objawy choroby to swędzenie i ból ucha, który nasila się przy pociąganiu małżowiny usznej i naciskaniu na skrawek ucha. Skóra przewodu słuchowego zewnętrznego jest przekrwiona i obrzęknięta, wewnątrz przewodu może być obecna treść ropna lub surowiczo-krwista. Bolesność przy badaniu, zwężenie przewodu oraz zalegająca wydzielina utrudnia ocenę przewodu i błony bębenkowej. Ze względu na zwężenie przewodu słuchowego i zaleganie wydzieliny, może pojawić się pogorszenie słuchu. W ciężej przebiegających przypadkach dochodzi do obrzęku całej małżowiny usznej, występuje gorączka oraz powiększenie okolicznych węzłów chłonnych.

JAK LECZYMY ZAPALENIE UCHA ZEWNĘTRZNEGO?

Zapalenie ucha zewnętrznego leczy się ambulatoryjnie. Polega na regularnym oczyszczaniu przewodu słuchowego zewnętrznego, stosowaniu opatrunków oraz kropli podawanych miejscowo. Przed rozpoczęciem leczenia wskazane jest pobranie wymazu z ucha celem wykonania badania bakteriologicznego. Oczyszczanie można wykonać za pomocą ssaka lub wacikami. W pierwszej fazie leczenia celem zmniejszenia obrzęku stosuje się sączki z lekami zakwaszającymi lub przeciwobrzękowymi (sterydy). Podstawą leczenia jest stosowanie kropli z antybiotykiem. Zaleca się stosowanie antybiotyków miejscowych, gdyż bezpośrednio działają na zmienione chorobowo miejsce, a te podawane doustnie mogą nie osiągać odpowiednich stężeń, które niszczyłyby chorobotwórcze mikroby. W trakcie leczenia ucha chorego nie można moczyć. Pacjent wymaga leczenia przeciwbólowego, szczególnie na początku choroby. W razie obecności gorączki i powiększonych węzłów chłonnych wskazana jest antybiotykoterapia doustna.

ZAPALENIE UCHA ZEWNĘTRZNEGO – POLECANE PRODUKTY DO NABYCIA NA MIEJSCU W PORADNI

EarPopper – aparat do wentylacji ucha środkowego EarPopper® jest doskonałym urządzeniem dla dzieci i dorosłych przynoszącym ulgę osobom cierpiącym na częste zatkanie uszu, z upośledzonym słyszeniem. Zapobiega powstawaniu wysiękowego zapalenia ucha środkowego z gromadzeniem się płynu wysiękowego w jamie bębenkowej. Ponadto pacjentom, którzy mają problem ze słuchem spowodowanym przez przeziębienie, alergie, zapalenie zatok, nieżyt nosa, zmiany wysokości, poprawia słuch. Urządzenie do leczenia można zakupić w naszej poradni lub w naszym sklepie.

GRZYBICZE ZAPALENIE PRZEWODU SŁUCHOWEGO ZEWNĘTRZNEGO

Obecnie obserwujemy wzrost zachorowań o etiologii grzybiczej. Szczególnie narażone na ten rodzaj zakażenia są osoby pracujące w wilgotnym, ciepłym środowisku, przebywające w dużym zapyleniu lub przewlekle stosujące krople do ucha z antybiotykami. Najczęściej stwierdzane są gatunki Aspergillus, rzadziej Candida. Głównymi objawami takiego zapalenia są: swędzenie, ból, wycieki z ucha i pogorszenie słuchu. W badaniu otoskopowym ucha (wziernikowanie, które przeprowadza laryngolog) stwierdza się zaleganie czarnych, szarych lub białych mas. Ponadto wygląda to tak, jakby ściany przewodu były pokryte pleśnią. Leczenie jest trudne i długotrwałe. Ważne jest systematyczne oczyszczanie ucha. Stosuje się preparaty przeciwgrzybicze w postaci zawiesin lub maści na sączkach. W niektórych przypadkach wskazane jest podawanie leków przeciwgrzybiczych.

WIRUSOWE ZAPALENIE PRZEWODU SŁUCHOWEGO ZEWNĘTRZNEGO

Zmiany na skórze przewodu słuchowego zewnętrznego obserwujemy w przebiegu myringitis bullosa, czyli pęcherzykowego zapalenia błony bębenkowej. Na błonie bębenkowej i skórze przewodu pojawiają się brunatne pęcherze, które mogą pękać, co prowadzi do krwisto-surowiczego wycieku. Objawy to silny ból ucha, gorączka, krwisty wyciek z ucha. Dlatego też stosuje się leczenie przeciwzapalne i przeciwbólowe.
Charakterystycznym rodzajem zapalenia wirusowego przewodu słuchowego zewnętrznego jest zakażenie wirusem Varicella-Zoster, wywołującym półpasiec uszny. Do objawów zaliczamy przeczulicę i silny ból ucha, następnie jednostronne pojawienie się pęcherzyków na skórze małżowiny usznej, przewodu słuchowego zewnętrznego, w okolicy ucha i na szyi, w większości przypadków dochodzi do niedowładu lub porażenia nerwu twarzowego. Często w zajętym uchu występuje niedosłuch. Bardzo ważne jest wczesne rozpoznanie tej choroby i wdrożenie jak najszybsze leczenia przeciwwirusowego (np. aciklovirem), leczenia przeciwbólowego i rehabilitacji nerwu twarzowego.

OGRANICZONE ZAPALENIE PRZEWODU SŁUCHOWEGO ZEWNĘTRZNEGO – CZYRAK

Zakażenie wywołane jest najczęściej przez gronkowca złocistego. Jest to ograniczony ropny stan zapalny skóry w części chrzęstnej przewodu słuchowego zewnętrznego. Najczęściej czyrak jest pojedynczy, ale może być również mnogi. Ponadto objawia się szybko narastającym bólem ucha. W leczeniu stosuje się antybiotyk miejscowy. Dużą ulgę pacjentowi przynosi nakłucie ropnego owrzodzenia na szczycie zmiany. W niektórych przypadkach wskazane jest podanie antybiotyku ogólnie i leczenie przeciwbólowe.

JAK APLIKOWAĆ KROPLE DO USZU?

Podawanie leków do uszu, w przypadku zapalenia, jest najlepszym sposobem, by szybko wyleczyć chorobę i pozbyć się bólu. Dlatego bardzo ważne jest, żeby wiedzieć jak takie krople podawać.

• Poproś kogoś innego o wkroplenie preparatu do ucha, gdyż widoczność jest bardzo pomocna, by wykonać je w sposób prawidłowy.
• Połóż się na leżąco tak, by ucho chore ustawione było do góry.
• Zaaplikuj do ucha taką ilość kropli, żeby wypełnić cały przewód słuchowy
• Bardzo ważne jest, abyś pozostał w tej samej pozycji przez około 3-5 minut, co pozwoli na prawidłowe działanie kropli. Ponadto możesz delikatnie ruszać małżowiną uszną bądź naciskać chrząstkę ucha, by płyn rozszedł się po wszystkich zakamarkach.
• Po 3-5 minutach, nadmiar kropli należy wytrzeć do sucha.
• Nie czyść uszu w czasie terapii, gdyż może to uszkodzić delikatny naskórek w uchu.
• Jeżeli krople nie mogą wpłynąć do przewodu słuchowego- zgłoś się do lekarza, który założy tamponik kierujący krople do wnętrza ucha.
• Jeżeli tamponik po jakimś czasie wypadnie- NIE MARTW SIĘ, to znaczy, że stan zapalny zaczyna ustępować.

Pamiętaj, że leczenie zawsze należy przeprowadzić do końca, gdyż przerwanie terapii grozi groźnymi powikłaniami, między innymi rozprzestrzenieniem się choroby na całe ucho, a nawet trwałym niedosłuchem. Masz pytania, wątpliwości – zadzwoń, chętnie odpowiemy na wszelkie pytania. UMÓW WIZYTĘ