Rak krtani występuje najczęściej u osób palących tytoń (wdychających dym tytoniowy) oraz nawykowo pijących alkohol wysokoprocentowy. Uważa się, że te dwa czynniki są odpowiedzialne za 90% zachorowań na raka krtani i gardła, a ponadto mężczyźni częściej niż kobiety na niego zapadają.

RAK KRTANI – CO TO JEST PORCJA DYMU?

Dymek,buch, zaciągnięcie, czyli wprowadzenie do płuc, z jednym wdechem pewnej objętości dymu papierosowego to jedna porcja. Palacz, paląc papierosa wprowadza do organizmu około 10-12 porcji dymu, paląc dziennie 20 papierosów wprowadza około 240 porcji dymu. Po 20 latach palenia kumulatywna dawka dymu to ponad 1,5 MILIONA porcji! Inhalacja dymu wprowadza do organizmu palacza rakotwórcze substancje chemiczne, które:

• utrudniają przenoszenie tlenu- przez co szybciej się męczymy, tkanki są niedotlenione,
• obniżają odporność- zwiększa się podatność na infekcje, zwłaszcza górnych dróg oddechowych,
• obniżają poziom antyoksydantów, które są nam potrzebne by bronić się przed zmianami w komórkach mogących prowadzić do rozwoju nowotworów,
• mogą wywoływać uszkodzenie DNA komórki i wprowadzać „błąd” w kodzie genetycznym, a stąd już tylko parę kroków by powstał nowotwór.

Do dalszych czynników zewnętrznych, które mogą warunkować rozwój raka krtani należą ciała rakotwórcze zawarte w spalinach materiałów pędnych. Do materiałów pędnych zaliczamy ciała znajdujące się w asfalcie, parach olejów mineralnych a także pył azbestowy i pary kwasu chromowego. Niektórzy badacze do zewnętrznych czynników szkodliwych, ważnych w patogenezie raka krtani zalicza również niedobór witaminy A w ustroju, co sprzyja przekształcaniu komórek nabłonka w komórki rakowe. Najnowsze doniesienia odnoszą się jednak do tego odkrycia bardzo sceptycznie.

STANY PRZEDRAKOWE KRTANI I GARDŁA

W ok. 20% przypadków rak krtani poprzedzony jest przez pewne choroby krtani i gardła, które sprzyjają jego rozwojowi. Na pierwszym miejscu wymienia się przewlekłe zapalenia krtani. Do rzadziej wymienianych stanów przedrakowych należą brodawczaki krtani i gardła, leukoplakie, keratozy i pachydermie.

CO MOŻE SUGEROWAĆ RAKA KRTANI – RAK KRTANI OBJAWY

Chrypka każda odbiegająca od normy zmiana barwy głosu nie związana z infekcją, powinna skłonić do kontaktu z foniatrą lub laryngologiem. Utrzymywanie się chrypki ponad 2 tygodnie pomimo typowego leczenia przeciwzapalnego i przeciwobrzękowego jest wskazaniem do konsultacji. Zaburzenia głosu w miarę postępu choroby mogą przejść w bezgłos (afonia).
Świst krtaniowy(stridor) świadczy o znacznym zwężeniu światła głośni (struny głosowe są zaciśnięte). Stridor jest objawem fizykalnym charakteryzującym się szorstkim dźwiękiem, wytwarzanym prze turbulencje powietrza oddechowego, przeciskającego się poprzez zwężone światło krtani lub tchawicy.
Trudności w oddychaniu – duszność (dyspnoe) jest objawem późnym, zachodzi konieczność wzmożenia czynności oddechowej dla zachowania sprawności organizmu. Rozróżniamy duszność wysiłkową, spoczynkową i duszenie się (asfiksja), ekstremalna postać duszności występująca zwykle w stanach bezpośredniego zagrożenia życia.
Kaszel – suchy, długotrwały i oporny na leczenie kaszel też może być symptomem.
Zaburzenia przełykania(dysphagia ) są spowodowane upośledzeniem czynności okolicy, w której droga pokarmowa krzyżuje się z drogą oddechową.
Ponadto zachłystywanie się, zaburzenia czynnościowe (globus histericus)- wrażenie obecności ciała obcego albo ściskania w gardle, które ustępuje podczas spożywania pokarmów lub picia płynów.
Jeśli odczuwasz ból przy przełykaniu odynophagia) może być spowodowana naciekaniem pni nerwów czuciowych przez nowotwór lub zakażeniem rozpadającego guza, co zwykle występuje w zaawansowanym okresie choroby. W tym czasie odynofagii towarzyszy cuchnący zapach z ust i niekiedy krwioplucie.
Jeżeli dojdzie do nacieku głębszych warstw gardła, może dojść do szczękościsku.

RAK GARDŁA – JAK WYKRYĆ?

• Laryngoskopia pośrednia (lusterkowe badanie krtani)
• Badanie stroboskopowe krtani (badanie światłem przerywanym) – podstawowa metoda oceniająca czynność fonacyjną głośni
• Laryngoskopia bezpośrednia, fiberoskopia nosogardła z oceną krtani, mikrolaryngoskopia
• Badania obrazowe: zdjęcia rentgenowskie, ultrasonografia, tomografia komputerowa, magnetyczny rezonans jądrowy, tomografia emisyjna pozytronowa, angiografia

METODY LECZENIA RAKA KRTANI

• Operacyjne, opcjonalnie laserem CO2. Wybór metody leczenia operacyjnego zależy zawsze od rozległości i zaawansowania zmian nowotworowych
• Laryngectomia – wycięcie krtani w zaawansowanym nowotworze.
• Chemioterapia, prócz tradycyjnych leków ostatnimi czasy pracuje się nad lekami, które blokują substancje wydzielane przez guz, które zwiększają jego ukrwienie i wzrost.
• Radioterapia (napromienianie), prócz tradycyjnej radioterapii, która prócz niszczenia guza może wpływać na okoliczne tkanki. Obecnie pracuje się nad nową techniką wykorzystującą protony, które precyzyjnie trafiają tylko w guz. Niestety nie jest to jeszcze rutynowa praktyka.
• Leczenie skojarzone: chirurgiczne, radioterapia, chemioterapia
• Fototerapia, pacjent otrzymuje lek, który sprawia, że komórki nowotworowe są bardziej wrażliwe na światło, wtedy są naświetlane za pomocą lasera, który je niszczy. Ponadto technika ta jednak, może być stosowana tylko w bardzo wczesnym stadium raka.

RAK KRTANI – PROGNOZY NA PRZYSZŁOŚĆ

Jeszcze w fazie eksperymentalnej są badania, które wskazują, że kilka genów takich jak TP53 odgrywają dużą rolę w rozwoju raka krtani. W przyszłości możliwe, że będzie można wykorzystać jego wykrywanie jako diagnostykę nowotworu. Kolejną jego funkcją może być pomoc w wyznaczaniu marginesu, z którym ma być wycięty guz, by już nigdy nie powrócił.
Ponadto w Stanach Zjednoczonych wykonuje się też inne nowoczesne operacje, w tym tak zwaną przezustną operację z użyciem robotów. Zamontowane na długich wysięgnikach narzędzia pozwalają na precyzyjne wycięcie guza. Dodatkowo technika pozwala na wykonywanie mniejszych nacięć w obrębie szyi, dzięki czemu mniej jest też powikłań. Jeśli masz pytania, wątpliwości – zadzwoń, chętnie odpowiemy na wszelkie pytania. UMÓW WIZYTĘ