ZAPALENIE KRTANI – Uporczywe drapanie w gardle, chrypka, trochę nawet boli, no cóż, kupię jakieś pastylki i mi przejdzie, pomyślał nie jeden, aż w końcu stracił głos, czyli zapalenie krtani u dorosłego. W większości przypadków tabletki do ssania dają radę, jednakże kiedy objawy trwają więcej, niż dwa tygodnie warto skonsultować się ze specjalistą. Zasadniczo zapalenie krtani może być bardzo groźne dla dzieci jednak dorośli też nie są całkowicie bezpieczni. W najgorszym wypadku może nawet dojść do uduszenia.
KTO MOŻE ZACHOROWAĆ NA ZAPALENIE KRTANI?
Najczęściej na zapalenie krtani chorują osoby z „grup ryzyka”:
- alergicy,
- cierpiący na chorobę refluksową,
- mający zaburzenia hormonalne,
- przechodzący nawracające lub przewlekłe zapalenia w obrębie dróg oddechowych (np. przewlekłe zapalenie zatok, gardła, nieżyt nosa),
- palące tytoń,
- nadmiernie spożywające alkohol,
- pracujące w pomieszczeniach suchych (np. źle funkcjonująca klimatyzacja), pełnych oparów chemicznych i pyłów,
- zawodowo nadużywające głosu (np. nauczyciele, dziennikarze, recepcjoniści).
Jednakże na zapalenie krtani może zachorować każdy, szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Obserwuje się jednak zwiększoną podatność pacjentów z wyżej wymienionych grup ryzyka, stąd, jeżeli do nich należysz, powinieneś na siebie szczególnie uważać. Nie lekceważ przedłużających się objawów. W przypadku nawrotów lub wyjątkowo uciążliwej infekcji wirusowej, pomyśl o konsultacji laryngologicznej, bądź foniatrycznej.
OBJAWY ZAPALENIA NAGŁOŚNI
Charakterystyczny jest gwałtowny przebieg z szybko narastającymi zaburzeniami oddychania i pogarszającym się stanem chorego. Objawy choroby, które pojawiają się nagle, to:
- dyskomfort i ból gardła,
- utrudnienie połykania, krztuszenie się,
- ślinotok,
- zmieniony głos („głos barani”),
- wilgotny kaszel i chrypka
- świst wdechowy,
- narastająca duszność,
- obrzęk krtani
- gorączka o charakterze hektycznym, czyli taka, która raz rośnie, raz spada, na karcie gorączkowej przypomina „zęby”. Jest charakterystyczna dla ciężkich infekcji, spowodowanych toksynami bakteryjnymi, jak chociażby sepsa.
Pacjent z zapaleniem nagłośni jest mało aktywny, wręcz nieruchomy, spocony, blady, ułatwia sobie oddychanie poprzez podparcie się rękami o podłoże.
CO GDY LEKARZ PODEJRZEWA ZAPALENIE KRTANI U DOROSŁEGO?
Jak wygląda diagnoza zapalenia krtani? Jeśli rzeczywiście masz zapalenie krtani, istotne jest stwierdzenie, jaki to rodzaj. Czasem lekarz może się tego domyślić już na podstawie objawów. Zarazem wywiad lekarski jest bardzo istotny, jednak w przypadku chorób krtani, także infekcyjnych, bardzo często potrzebna jest pogłębiona diagnostyka.
Podstawową metodą stosowaną w diagnostyce chorób krtani jest laryngoskopia:
- pośrednia, klasyczna z użyciem lusterka krtaniowego (laryngologicznego) – pozwala obejrzeć narząd (patyczek i szerokie otwarcie ust nie wystarczy), jednak często nie umożliwi ostatecznej, precyzyjnej oceny charakteru zmian,
- bezpośrednia, endoskopowa, przy użyciu sztywnego lub giętkiego fiberoskopu zobacz film (aparatu pomocnego do oglądania miejsc trudno dostępnych – krtań do nich należy).
Badanie endoskopowe krtani (znane pod nazwą direktoskopia), przeprowadzone w znieczuleniu ogólnym, może być zarówno diagnostyczne, jak i terapeutyczne. Czasem stosuje się również bronchoskopię, jeśli lekarz chce ocenić większą powierzchnię układu oddechowego. Jakie są zalety bronchoskopii? Dzięki niej możemy nie tylko zdiagnozować chorobę, ale też pobrać wycinek do badania, wyciąć niepokojącą nas zmianę.
A MOŻE TAK MNIEJ INWAZYJNIE…
Czasem zalecane jest również usg krtani. Metoda nie jest co prawda używana w diagnostyce zapaleń krtani, ale może być pomocna przy podejrzeniu chorób współistniejących, jak np. porażenie fałdów głosowych – czytaj więcej.
OSTRE NIEŻYTOWE ZAPALENIE KRTANI U DOROSŁEGO
Jest to najczęstsze i najbardziej typowe zapalenie krtani u osób dorosłych. Może powstać samoistnie lub jako zakażenie zstępujące (źródłem jest wtedy infekcja gardła, zatok przynosowych). Rzadziej wstępuje jako następstwo zapalenia oskrzeli. Niestety, kiedy zapalenie trwa długo, może dojść do tego, iż zmienioną błonę śluzową zasiedlą chorobotwórcze bakterie.
JAK PRZEBIEGA NIEŻYTOWE ZAPALENIE KRTANI U DOROSŁYCH?
Na początku wydaję się nam, że gdzieś się troszeczkę przeziębiliśmy. Dręczy nas wodnisty katar, ból gardła, złe samopoczucie pojawiają się stany podgorączkowe. Później stan ogólny pogarsza się, dołącza się drapanie, uczucie suchości w krtani, kaszel, chrypka aż do bolesnego bezgłosu. Takie ostre zapalenie krtani trwa zwykle dwa tygodnie. JAK JE ROZPOZNAĆ… Rozpoznanie stawia się na podstawie objawów i badania chorego.
Leczenie zapalenia krtani u dorosłego ?
W leczeniu stosuje się odpoczynek w domu i leki:
- przeciwgorączkowe,
- przeciwobrzękowe,
- przeciwkaszlowe,
- mukolityczne (rozrzedzające i zmniejszające lepkość śluzu w drogach oddechowych).
Ważne jest ograniczenie wysiłku głosowego, unikanie czynników drażniących, przebywanie w pomieszczeniach wilgotnych i z odpowiednią temperaturą (ok. 20°C). Można stosować inhalacje domowe nad parą wodną z dodatkiem rumianku, szałwi, olejków miętowego lub eukaliptusowego (jeśli jesteś alergikiem – zachowaj ostrożność i upewnij się, że leki roślinne nie pogorszą twojego stanu). W specjalistycznej placówce można zastosować inhalacje wibroaerozolami leków przeciwzapalnych, antybiotyków i leków przyspieszających regenerację śluzówki.
leczenie inhalacyjne – czytaj więcej
KRTAŃ – SZYBKIE SOS
Istnieje możliwość wykonania dokrtaniowych wlewek z leków, które pozwalają na szybszy powrót do zdrowia. Oczywiście można tego dokonać tylko w gabinecie lekarskim. Dlatego, jeżeli pracujesz swoim głosem warto taką opcję rozważyć.
JAK SAMEMU SOBIE POMÓC?
Naukowcy z Chin wykazali, iż osoby które spożywają probiotyki bądź w ich diecie znajduje się dużo jogurtów i kefirów, rzadziej chorują na zakażenia górnych dróg oddechowych. Ponadto, jeżeli już dojdzie do zakażenia pacjenci bardzo często nie wymagają długotrwałej antybiotykoterapii.
Powikłania zapalenia krtani
W przypadku nadkażenia bakteryjnego wskazana jest antybiotykoterapia. Do powikłań, pod postacią zapalenia płuc, zakażenia uogólnionego, uszkodzenia mięśnia głosowego, częściej dochodzi u osób starszych. Uwaga! Objawy ostrego zapalenia krtani, które nie ustępują w ciągu trzech tygodni, mimo prawidłowego leczenia, powinny budzić niepokój i być wskazaniem do poszerzenia diagnostyki. Jeżeli w trakcie zapalenia krtani zauważysz u siebie świst krtaniowy lub duszność, może to oznaczać, że już wcześniej istniało zwężenie dróg oddechowych: na przykład porażenie fałdów głosowych, zwężenie wrodzone, pourazowe albo jeszcze inna przyczyna.
OSTRE ZAPALENIE NAGŁOŚNI, ROPIEŃ KRTANI, ROPOWICA KRTANI
Wśród rzadziej występujących ostrych zapaleń krtani wymienia się zapalenie nagłośni, ropień krtani i ropowicę krtani. Wówczas etiologia schorzenia jest bakteryjna, pacjenci wymagają hospitalizacji i w niektórych przypadkach postępowania chirurgicznego.
PRZEWLEKŁE ZAPALENIE KRTANI U DOROSŁEGO
Przewlekłe zapalenie krtani u dorosłego jest spowodowane czynnikami drażniącymi, działającymi na błonę śluzową krtani. Szczególnie narażone na tego typu chorobę są osoby nadużywające głosu (nauczyciele, śpiewacy). Do objawów zaliczamy
- uczucie suchości,
- drapanie,
- chrypkę,
- zaburzenia głosu, zaburzenia oddychania
- pochrząkiwanie
- zaleganie gęstej wydzieliny
W leczeniu najważniejsze jest unikanie czynników drażniących, oddychanie wilgotnym powietrzem. Stosuj leki mukolityczne, inhalacje solankowe, nebulizację z soli fizjologicznej, jonoforezę jodową. Dobre efekty daje także leczenie uzdrowiskowe, dlatego może warto wybrać się na krótkie wczasy w urokliwe miejsce. Ponadto, rozważ cykle inhalacji z wibroaerozoli leków przeciwzapalnych, które przyspieszają regenerację śluzówki, gdyż szybko polepszają stan chorych.
PAMIĘTAJ!
Prawidłowe rozpoznanie i leczenie przewlekłego zapalenia krtani u dorosłego jest bardzo ważne, ponieważ w niektórych przypadkach może dojść do powstania zmian nowotworowych.