RAK ŚLINIANKI – OBJAWY I LECZENIE

Rak ślinianki stanowi ok. 3 % nowotworów zlokalizowanych w obrębie głowy i szyi. Jest to bardzo różnorodna grupa pod względem histologicznym (więcej niż 20 typów). Najczęściej rozwijają się w dużych gruczołach ślinowych. Częstotliwość występowania jest proporcjonalna do wielkości ślinianek. Nowotwory w 80% lokalizują się w śliniankach przyusznych i po 10% w śliniankach podżuchwowych i podjęzykowych.

Ślinianki są gruczołami wydzielania zewnętrznego, produkującymi ślinę. Dzielimy je na gruczoły ślinowe duże: ślinianki przyuszne, podżuchwowe, podjęzykowe oraz małe: gruczoły zlokalizowane w błonie śluzowej jamy ustnej i gardła w liczbie 600-1000.

Diagnoza nowotworów ślinianek. Wśród guzów gruczołów ślinowych najczęstsze są zmiany łagodne, które stanowią ok. 85% wszystkich zmian. W Polsce diagnozuje się ok. 300 złośliwych nowotworów gruczołów w obrębie ślinianek rocznie. Stosunek częstości występowania nowotworów złośliwych jest odwrotnie proporcjonalny do wielkości ślinianki, w śliniankach przyusznych stanowią one 15-20 %, guza ślinianki podżuchwowej 50%, a w podjęzykowych aż 80%. Odsetek nowotwory złośliwe ślinianek wzrasta z wiekiem, większość nowotworów złośliwych występuje w szóstej i siódmej dekadzie życia, z niewielką przewagą płci męskiej.

RAK ŚLINIANKI – PRZYCZYNY ROZWOJU

Jakie są przyczyny powstawania guzów ślinianek? Czynniki sprzyjające powstawaniu zmian nowotworowych w gruczołach ślinowych są niejasne, wśród nich wymienia się: czynniki środowiskowe, zawodowe (nikiel, azbest), kosmetyki (aerozole, dezodoranty), promieniowanie jonizujące, promieniowanie ultrafioletowe, czynniki dietetyczne, hormonalne, wirusowe (wirus Epsteina-Barr), genetyczne.Najczęstszym nowotworem łagodnym ślinianek jest gruczolak wielopostaciowy, stwierdzany jest głównie w śliniance przyusznej, natomiast najczęstszym nowotworem złośliwym jest rak gruczołowato-torbielowaty.

Rak ślinianki rozpoznawany jest późno, za taką sytuację epidemiologiczną odpowiadają mało charakterystyczne objawy jakie powodują, a są to: uwypuklenie, asymetria twarzy, niebolesny guz. Zmiany chorobowe mają długoletni przebieg, co początkowo nie jest niepokojące dla pacjenta. Należy podkreślić, iż pewne cechy i objawy świadczą o złośliwym charakterze guza i powinny zostać niezwłocznie skonsultowane przez specjalistę laryngologa. Do tych objawów należą: szybki wzrost guza, ból samoistny, unieruchomienie guza, powiększone węzły chłonne szyi. Kolejne objawy to niedowład lub porażenie nerwu twarzowego, naciek, owrzodzenie skóry, szczękościsk.

DIAGNOSTYKA NOWOTWORÓW ŚLINIANEK

Diagnostyka nowotworów ślinianek obejmuje badanie laryngologiczne, głównie palpacja zmiany. Ponadto ocena funkcji nerwów czaszkowych, przede wszystkim nerwu twarzowego, który odpowiada za ruchy mimiczne twarzy. Najważniejszym badaniem obrazowym jest łatwo dostępne badanie USG szyi. Jeżeli podejrzewamy nowotwór złośliwy to dodatkowo wykonujemy tomografię komputerową (szczególnie przy głęboko położonych guzach) lub rezonans magnetyczny. Badaniem pozwalającym określić rodzaj histologiczny guza jest biopsja aspiracyjna cienkoigłowa, w skrócie BAC. Jest to podstawowa metoda diagnostyczna, pozwalająca potwierdzić złośliwy charakter guza ślinianki w 85-97% przypadków.

Leczenie nowotworów ślinianek

Leczenie raka ślinianki polega na chirurgicznym, doszczętnym usuwania guza ślinianki. Jeżeli choroba doprowadziła do porażenie nerwu twarzowego, zabieg polega również na rekonstrukcji ww. nerwu. Dlatego też często w przypadku guza ślinianki stosowane jest leczenie uzupełniające radioterapią. Czy możliwe jest całkowite wyleczenie guza ślinianki? W większości przypadków łagodnych guzów ślinianki usunięcie zmiany z marginesem zdrowych tkanek jest równoznaczne z całkowitym wyleczeniem. W przypadku guzów złośliwych ślinianek operacje uzupełnia radioterapia. Masz pytania, wątpliwości – zadzwoń, chętnie odpowiemy na wszelkie pytania. UMÓW WIZYTĘ