CZYM JEST WOSKOWINA?
W swojej codziennej praktyce bardzo często słyszę pytania dotyczące higieny uszu. Na wstępie warto wyjaśnić czym jest woskowina i przede wszystkim czy powinna być kompulsywnie usuwana. Woskowina składa się z wydzieliny produkowanej przez gruczoły łojowe i woszczynowe znajdujące się w chrzęstnej, czyli zewnętrznej części przewodu słuchowego oraz ze złuszczonego naskórka, włosów i kurzu. Cechy woskowiny są indywidualne, pod względem koloru może być zarówno żółta, żółto-brązowa jak i ciemnobrązowa, jej konsystencja może być płynna, ale również twarda i zbita. Woskowina ma działanie antybakteryjne, przeciwgrzybicze, utrzymuje niskie pH, co również zapobiega rozwojowi zakażeń i chroni skórę przewodu przed maceracją przy zawilgoceniu.
PIELĘGNACJA USZU DZIECKA – JAK CZYŚCIĆ USZY?
W przewodzie słuchowym istnieje system „samooczyszczania się”, jest to możliwe dzięki migracji komórek skóry na zewnątrz oraz obecności włosków. Osoby, u których woskowina nie ma zbitej konsystencji i nie jest nadmiernie produkowana powinny regularnie przemywać uszu ciepłą wodą z mydłem i starannie je wysuszyć. Zaleganie wody w przewodzie słuchowym jest czynnikiem ryzyka rozwoju zakażenia. Jeżeli woskowina jest twarda i produkowana w nadmiarze, samooczyszczanie ucha ułatwią preparaty natłuszczające z naturalnych składników takich jak oliwa z oliwek, woda morska lub ciekła parafina.
KIEDY NIEZBĘDNA JEST POMOC SPECJALISTY…
U części osób z nadmiernym złuszczaniem naskórka, pomimo profilaktyki, dochodzi do tworzenia się korków woskowinowych. Mogą one powodować takie dolegliwości jak: niedosłuch, uczucie zalegania wody w uchu, ból, szumy, a także zawroty głowy. W tej sytuacji potrzebna jest pomoc specjalisty. Oczyszczanie uszu u laryngologa, należy poprzedzić zebraniem wywiadu dotyczącego wcześniejszych chorób uszu, takich jak przewlekłego zapalenia ucha, obecności perforacji błony bębenkowej czy przebytej operacji ucha. Jeżeli pacjent skarży się na ból ucha powinniśmy podejrzewać stan zapalny i unikać płukania ucha wodą. Woskowinę należy usuwać pod kontrolą wzroku, w miarę możliwości przy pomocy mikroskopu, służy do tego haczyk, pętelka, kleszczyki lub ssak. Alternatywnie woskowina może zostać wypłukana letnią wodą (temp. 37 st. C). Zawsze po zabiegu oczyszczania ucha należy przeprowadzić ocenę otoskopową, celem wykluczenia ewentualnych powikłań.
PATYCZKI KOSMETYCZNE – FAKTY I MITY
Patyczki kosmetyczne, potocznie, niesłusznie nazywane „patyczkami do uszu” nie powinny być stosowane do ich oczyszczania, ponieważ zaburzają proces samooczyszczania ucha, powodują przemieszczanie woskowiny w głąb przewodu słuchowego (poza jego naturalne przewężenie, skąd trudniej jest ją usunąć), a także mogą powodować powierzchowne uszkodzenie skóry, co stanowi otwartą drogę do zakażenia. Bardziej niebezpiecznym następstwem stosowania patyczków kosmetycznych jest bardziej rozległe uszkodzenie przewodu słuchowego z krwistym wyciekiem, a nawet przebicie błony bębenkowej i uszkodzenie kosteczek słuchowych. Do takich sytuacji dochodzi między innymi, gdy patyczkami bawią się dzieci.
