DRENAŻ WENTYLACYJNY U DZIECI- PYTANIA I WĄTPLIWOŚCI
Zabieg drenażu wentylacyjnego jest jednym z częściej wykonywanych zabiegów z zakresu laryngologii dziecięcej. Popularnie i często potocznie określany jako „drenaż uszu”, „dreny w uszach”, „zabranie wody z uszu” i inne. Poniżej przedstawię kilka istotnych pytań ze strony rodziców i zagadnień związanych z tą procedurą.
JAKIE SĄ WSKAZANIA DO ZABIEGU?
- przewlekły wysięk za błoną bębenkową /przewlekłe zapalenie ucha środkowego (tzn. utrzymujący się powyżej 3 miesięcy) prowadzący do niedosłuchu przewodzeniowego u dziecka (płyn wysiękowy „otacza” kosteczki słuchowe i tym samym upośledza przewodzenie dźwięku)
- nawracające ostre zapalenia ucha środkowego
- brak satysfakcjonującej poprawy podczas leczenia ostrego zapalenia ucha środkowego
- powikłania ostrego zapalenia ucha środkowego
CZY BĘDZIE WIDAĆ DRENY U MOJEGO DZIECKA?
Zdecydowanie nie! Pod mikroskopem laryngolog zakłada dreny do błony bębenkowej. Z uwagi na precyzję- możliwość przybliżenia i dokładnej oceny błony bębenkowej, ale też samą wielkość drenu. Najbardziej klasyczne dreny są wielkości „łepka” od szpilki. Zatem widoczne są jedynie podczas oceny pediatrycznej czy laryngologicznej, czasami przy szerokich przewodach słuchowych zewnętrznych rodzic jest w stanie zaświecić latarką i uwidocznić w głębi dren.
CZY ZABIEG DRENAŻU WENTYLACYJNEGO JEST BEZPIECZNY?
U dzieci zabieg wykonywany jest w krótkim znieczuleniu dożylnym, bez intubacji. Dlatego też z uwagi na konieczność precyzji zabieg przeprowadzany jest pod mikroskopemi. Po dokładnym oczyszczeniu przewodu słuchowego zewnętrznego z zalegającej woskowiny i uwidocznieniu błony bębenkowej wykonywane jest niewielkie nacięcie w „bezpiecznym” miejscu, następuje odciągnięcie płynu, miejscowa podaż leku i założenie drenu wentylacyjnego.
CZY ZDARZAJĄ SIĘ POWIKŁANIA PO DRENAŻU?
Jak przy każdej interwencji zabiegowej możliwe są powikłania, jednak najczęściej są one łagodne- skrzepy krwi w przewodzie słuchowym po zranieniu skóry przewodu przy oczyszczaniu z woskowiny czy nacięciu naczynka w obrębie błony bębenkowej i wynikająca z tego niedrożność drenu wentylacyjnego. Rzadko dochodzi do rozwoju zapalenia ucha środkowego. Najrzadziej, w przypadku pewnych wariantów anatomicznych, może dojść do uszkodzenia większych naczyń przebiegających w okolicy jamy bębenkowej czy podrażnienia kosteczek słuchowych.
Spośród powikłań odległych możemy wymienić zaburzenie drożności drenu, tworzenie się płytek tympanosklerotycznych na błonie bębenkowej, ziarnina zapalna w odpowiedzi na ciało obce w postaci drenu czy przetrwała perforacja w obrębie błony bębenkowej po wypadniętym drenie.
JAKIE SĄ KONSEKWENCJE ZAŁOŻENIA DRENU?
Dreny zakładane są celem lepszego upowietrznienia ucha środkowego i prewencji zalegania płyny wysiękowego, zatem to, co miałoby się gromadzić może swobodnie wypłynąć. Jest to stałe połączenie pomiędzy uchem środkowym, a środowiskiem zewnętrznym, co stanowi także potencjalną drogę szerzenia się infekcji. Wynika stąd zakaz moczenia uszu. Jednak najważniejszą konsekwencją dla samego pacjenta jest zabranie płynu wysiękowego i poprawa słuchu. Ponadto możliwość lepszego rozwoju mowy oraz prewencja przewlekłych zmian w obrębie błony bębenkowej oraz ucha środkowego.
OPIEKA NAD DZIECKIEM Z DRENAŻEM WENTYLACYJNYM
- Zakaz moczenia uszu.
- Ograniczenia w korzystaniu z basenu, ew. ze specjalnymi wkładkami
- Ostrożna kąpiel i mycie głowy (podczas kąpieli jako „zabezpieczenie” można włożyć do ucha watkę kosmetyczną nasączoną parafiną).
- Regularne kontrole laryngologiczne.
- Ocena drożności drenu- dren niedrożny- zatkany woskowiną przestaje spełniać swoją funkcję.
- Ocena błony bębenkowej- dren to jednak „ciało obce”. Dlatego wskazana jest ocena, czy zalegający dren nie powoduje stanu zapalnego. Czasami konieczne jest wcześniejsze usunięcie drenu.
- Ocena samej obecności drenu w błonie bębenkowej- dreny zazwyczaj wypadają samoistnie. Warto zaznaczyć że opiekun nie musi tego zauważyć.
- Ocena wygojenia się błony bębenkowej po wypadnięciu drenu- ocena, czy nie pozostała przetrwała perforacja po wypadniętym drenie.
… i najważniejsze pytanie rodziców: „czy dziecko z drenem w uchu może lecieć samolotem?”
Jak najbardziej tak!
DRENAŻ WENTYLACYJNY -JAK DŁUGO UTRZYMUJE SIĘ DREN W BŁONIE BĘBENKOWEJ?
Jest to zależne od kondycji błony bębenkowej i jej zdolności regeneracyjnych, zazwyczaj od kilku miesięcy do 1-1,5roku. Jeśli utrzymuje się powyżej 2 lat jest to wskazanie do zabiegowego usunięcia drenu. Przy wystąpieniu powikłań w postaci zaburzonej drożności drenu, niemożliwej do oczyszczenia w warunkach ambulatoryjnych. Ponadto zdarza się iż w odpowiedzi organizmu na zalegający dren pacjent kwalifikowany jest do wcześniejszego usunięcia drenu. DRENAŻ WENTYLACYJNY Pytania Wątpliwości? Na wszelkie pytania odpowiedzą nasi laryngolodzy, Umów Wizytę
