Niedosłuch przewodzeniowy lub odbiorczy

Niedosłuch jest to upośledzenie zdolności odbierania bodźców dźwiękowych z otoczenia, które w różnym stopniu, zależnie od wielkości ubytku słuchu, może wpływać na codziennie funkcjonowanie, a u dzieci także na sam rozwój mowy i efekty nauki przedszkolno-szkolnej. Stopnie niedosłuchu pozwalają na określenie wielkości ubytku i ocenę ewolucji niedosłuchu w czasie, a także ułatwiają wybór odpowiedniego leczenia.

Zgodnie z klasyfikacją BIAP (Bureau International D’Audiophonologie) wyróżniamy:

• niedosłuch lekki (mały) – 20-40 dB,
• niedosłuch umiarkowany (średni) – 41-70 dB,
• niedosłuch znaczny (duży) – 71-90 dB,
• niedosłuch głęboki (czyli tzw. głuchota całkowita) – >90 dB.
• Zakres 0-20 dB to norma słyszenia.

Podział

Istnieje kilka podziałów niedosłuchu. Istotne jest, by ocenić, czy obserwowany niedosłuch ma charakter jedno- czy też obustronny, a także czy jest to cecha wrodzona (np. genetycznie lub nie- uwarunkowane upośledzenia słuchu, infekcje wirusowe z grupy TORCH w okresie ciąży) czy też może nabyta cecha (np. stany zapalne w obrębie przewodu słuchowego zewnętrznego i ucha środkowego, niedosłuch starczy, niedosłuchy polekowe, efekt urazów akustycznych).

W działalności klinicznej najczęściej posługujemy się klasyfikacją na podstawie miejsca uszkodzenia drogi słuchowej i tak rozróżniamy niedosłuch przewodzeniowy, odbiorczy oraz mieszany (stanowiący współistnienie obu poprzednich). Niedosłuch przewodzeniowy oznacza, iż problem z niedosłuchem wynika z zaburzeń na drodze przewodzenia dźwięku z powietrza przez przewód słuchowy zewnętrzny, błonę bębenkową i kosteczki słuchowe aż do ślimaka. Niedosłuch odbiorczy występuje z kolei, gdy narząd przetwarzający falę dźwiękową na sygnał nerwowy (narząd Cortiego w obrębie ślimaka), bądź włókna nerwowe czy dalsze elementy przekazu nie funkcjonują poprawnie (np. polekowe uszkodzenie ślimaka, guz kąta mostowo-móżdżkowego). Chcąc być bardziej dokładnym, możemy wyróżnić niedosłuch odbiorczy ślimakowy i pozaślimakowy.

Badania potwierdzające rozpoznanie

Wyróżniamy 2 podstawowe badania istotne przy postawieniu rozpoznania:

• Audiometria tonalna- subiektywne badanie słuchu- ocena reakcji pacjenta na poszczególne tony, o zmiennym natężeniu, podawane przez słuchawki (konieczna jest współpraca pacjenta; niemożliwe do wykonania u młodszych dzieci)
• ABR (Auditory Brain Steam Response)- słuchowe potencjały wywołane- badanie obiektywne- ocena odpowiedzi z pnia mózgu (ścisła współpraca pacjent-technik nie jest wymagana)

Pomocniczo wykonywane są także otoemisje oraz audiometria impedancyjna (tympanometria). Uważa się, że do postawienia diagnozy audiologicznej wymagany jest spójny wynik w przynajmniej 2 przeprowadzonych testach audiologicznych.

Metody leczenia

Tak jak szeroki jest zakres przyczyn prowadzących do niedosłuchu, tak też nie ma jednej uniwersalnej metody leczenia. Dostępne metody leczenia najłatwiej jest podzielić odnosząc się do lokalizacji zaburzenia. Poniżej kilka przykładów leczenia, zależnie od etiologii: