Podstawowa specjalność lekarska. Audiologia i foniatria jest dziedziną, która wyodrębniła się z otorynolaryngologii i w dużym zakresie pokrywa się z nią. Audiologia i foniatria jest specjalnością w zasadzie niezabiegową w porównaniu z laryngologią. Audiolodzy i foniatrzy wykonują o wiele mniej rodzajów zabiegów w obrębie głowy i szyi niż laryngolodzy. Pierwsza część procesu szkolenia w trakcie specjalizacji to nauka podstaw otolaryngologii: badania otolaryngologicznego, chorób uszu, nosa i gardła. Dopiero ostatnie trzy lata specjalizacji poświęcone są na naukę procesu komunikacji: głosu, słuchu, mowy i języka. Audiolog nie tylko musi bezbłędnie znać anatomię ucha, nosa, gardła, krtani i jamy ustnej, ale musi również rozumieć, jak powstaje mowa i jak funkcjonują wymienione narządy oraz w jaki sposób uczestniczą w procesach komunikacji. Swoje umiejętności niejednokrotnie musi połączyć ze współpracą z logopedą i psychologiem.

Do obowiązków lekarza audiologa należą:

• badania przesiewowe słuchu
• diagnostyka zaburzeń słuchu i niedosłuchu
• diagnostyka i leczenie nagłej głuchoty
• badania przesiewowe zaburzeń mowy
• diagnostyka opóźnionego rozwoju mowy
• diagnostyka i leczenie zaburzeń głosu
• diagnostyka chrypki
• diagnostyka i leczenie bezgłosu
• leczenie zawodowych chorób głosu
• leczenie niedosłuchu przewodzeniowego
• leczenie niedosłuchu odbiorczego
• diagnostyka i leczenie zaburzeń słuchu i mowy wynikających z uszkodzenia ośrodków znajdujących się w mózgu
• diagnostyka zaburzeń słuchu będących objawem chorób nie związanych z narządem słuchu i drogą słuchową
• prowadzenie rehabilitacji słuchowej
• kwalifikacja do operacji ucha/uszu w niedosłuchu odbiorczym
• diagnostyka i leczenie szumów usznych
• dobór aparatów słuchowych
• zakładanie protez słuchowych
• leczenie zaburzeń komunikacji w chorobach psychiatrycznych, autyzmie, mutyzmie i logofobii (przy współpracy z psychiatrą)
• rozpoznawanie i rehabilitacja dysfagii (zaburzeń połykania)
• rehabilitacja głosu po wszelkich operacjach na głośni, krtani i okolicy szyi
• diagnostyka zaburzeń równowagi
• diagnostyka zawrotów głowy

Z jakimi problemami można zgłosić się do audiologa i foniatry?

Audiolog zajmuje się diagnostyką i leczeniem chorób, takich jak:

• niedosłuch
• głuchota
• zaburzenia mowy
• chrypka
• bezgłos
• szumy uszne
• zaburzenia połykania
• zaburzenia równowagi
• zawroty głowy

Znaczną część pracy audiologa pochłania także opieka nad pacjentami onkologicznymi. Audiolog zajmuje się diagnostyką i leczeniem raka krtani oraz innych nowotworów okolicy szyi, gardła i nosa. Prowadzi także rehabilitację po leczeniu operacyjnym raka krtani.

Szczególną rolę w zawodzie audiologa zajmuje leczenie problemów komunikacji u dzieci. Audiolog zajmuje się diagnostyką i wstępnym leczeniem:

• dysleksji
• autyzmu, mutyzmu, logo fobii
• jąkania

Choroby te wymagają jednak współpracy specjalistów wielu dziedzin, dlatego audiolog powinien być pierwszym lekarzem, który zajmie się tymi problemami. Rehabilitacje i leczenie chorych dzieci przejmą natomiast logopeda i psycholog.

Specjalistyczne zabiegi

Lekarz audiolog i foniatra Warszawa w swojej praktyce wykonuje wiele specjalistycznych zabiegów, takich jak:

• oczyszczanie przewodu słuchowego zewnętrznego, usuwanie czopu woskowinowego
• zabiegi udrażniające trąbkę słuchową Eustachiusza
• punkcja (nakłucie) zatoki szczękowej
• punkcja nacieku wokół migdałków podniebiennych i nacięcie ropnia około migdałkowego
• zabieg nakłucia błony bębenkowej (paracenteza)
• zabieg założenia drenu odbarczającego w błonię bębenkową
• dopasowanie i założenie aparatu słuchowego
• zabiegi laserowe na głośni i krtani
• operacje podniebienia

Diagnostyka specjalistyczna

W praktyce każdego audiologa i otolaryngologa podstawą pracy i diagnostyki jest prawidłowe wykonanie badania otolaryngologicznego. Nie musi być ono inwazyjne i najczęściej wymaga użycia jedynie prostych przyrządów. Dla pacjenta może być ono trochę nieprzyjemne, zwykle polega na dokładnym obejrzeniu obu jam nosowych, przegrody nosa, gardła i krtani z fałdami głosowymi (za pomocą małego lusterka) oraz uszu przy pomocy otoskopu. Badanie to nazywa się endoskopią bezpośrednią krtani i jamy nosowo-gardłowej. Do innych specjalistycznych badań prowadzonych przez audiologa należy audiometria (specyficzne badanie słuchu) tonalna lub impedancyjna oraz badania akumetryczne.

Jak przygotować się do wizyty u audiologa?

Należy zabrać ze sobą wszystkie aktualne badania laboratoryjne i obrazowe, a także starsze wyniki badań słuchu do porównania. Zabieramy również ewentualne karty informacyjne z leczenia szpitalnego i pisemne konsultacje lekarzy, u których byliśmy wcześniej.