Zawroty głowy są jednym z częstszych i najbardziej dokuczliwych objawów, które dotyczą nawet do 10 proc. populacji. W grupie wiekowej powyżej 40-tego roku życia na to schorzenie cierpi nawet do 40 proc. osób. Znacznie częściej są to kobiety, niż mężczyźni.

W zależności od przyczyny w przypadku tzw. układowych zawrotów głowy najczęściej pacjenci odczuwają wirowanie, niestabilność własnego ciała i/ lub otoczenia. Może to być także kołysanie, przechylanie, uczucie unoszenia, często z towarzyszącymi nudnościami i wymiotami, dużym lękiem i niepokojem.

Kiedy warto zgłosić się do specjalisty?

Zawsze gdy wystąpią zawroty głowy i to niezależnie od faktu czy są to zawroty izolowane czy towarzyszą im dodatkowe objawy, takie jak: pogorszenie słuchu, szumy uszne, zaburzenia widzenia, bóle głowy czy zaburzenia świadomości.

Zawroty głowy przyczyny

Najczęściej przyczyną układowych zawrotów głowy są zaburzenia ucha wewnętrznego, tj. np. łagodne napadowe zawroty głowy ze zmiany położenia, choroba Meniere’a, zapalenie błędnika. W zawrotach pozabłędnikowych – zapalenie neuronu przedsionkowego, guzy n. VIII (nerwiak), choroby naczyniowe, SM (stwardnienie rozsiane) oraz choroby ogólnoustrojowe (choroby układu krążenia, choroby endokrynologiczne, choroby krwi, starzenie się organizmu).

Diagnostyka zawrotów głowy

Celem diagnostyki jest ustalenie czy dolegliwości zgłaszane przez pacjenta są zawrotami głowy oraz ustalenie miejsca uszkodzenia. W trakcie badania specjalista dąży do ustalenia czy objawy wynikają z uszkodzenia obwodowego czy ośrodkowego neuronu przedsionkowego. Określa również wskazania do leczenia ambulatoryjnego lub szpitalnego. . W większości przypadków leczenie prowadzone jest ambulatoryjnie. Pacjent z zawrotami głowy po urazie wielonarządowym, ciężko chory i odwodniony, z wysokim ciśnieniem tętniczym, z bardzo silnym, narastającym bólem głowy wymaga hospitalizacji. Z uwagi na złożoność problemu – zawroty głowy mogą towarzyszyć różnym procesom chorobowym – diagnostyka zawrotów głowy wymaga podejścia interdyscyplinarnego, tj. współpracy specjalistów z wielu dziedzin, tj, laryngologia, audiologia, neurologia, okulistyka, kardiologia, radiologia, neurochirurgia, endokrynologia.

Leczenie zawrotów głowy

Leczenie zawrotów głowy można podzielić na objawowe, które jest najczęściej stosowane oraz przyczynowe jeśli udało się ustalić przyczynę. W większości przypadków leczenie prowadzone jest ambulatoryjnie. Pacjent z zawrotami głowy po urazie wielonarządowym, ciężko chory i odwodniony, z wysokim ciśnieniem tętniczym, z bardzo silnym, narastającym bólem głowy wymaga hospitalizacji.

Metody terapii

• farmakoterapia – antybiotyki, leki przeciwwirusowe, glikokortykosteroidy, leki moczopędne, leki przeciwhistaminowe, leki naczyniowe, leki wykazujące działanie antyagregacyjne, neuroleptyki, leki przeciwlękowe, leki nootropowe/cytoprotekcyjne;
• fizjoterapia = rehabilitacja przedsionkowa: ćwiczenia ruchowe i manewry uwalniające; trening optokinetyczny, trening habituacyjny;
• leczenie chirurgiczne: chirurgia kości skroniowej, chirurgia kąta mostowo-móżdżkowego
• edukacja pacjenta

Z uwagi na występujące często w praktyce trudności w ustaleniu przyczyny i rozpoznania w procesie diagnostyczno-terapeutycznym pacjenta z zawrotami głowy ważna jest systematyczna, czasami nawet wielomiesięczna obserwacja chorego, która umożliwia ewentualną weryfikację stosowanych metod leczenia.